IZAZOVI ODRŽIVOG RURALNOG RAZVOJA REGIONA REPUBLIKE SRBIJE
Keywords:
održivost, ruralna područja, nerazvijenost, ruralni razvoj, Regioni Republike SrbijeAbstract
U savremenim uslovima održivi razvoj postaje glavni koncept razvoja. Ruralni razvoj je jedan od katalizatora održivog razvoja. Održivi razvoj ruralnih područja ima veliki značaj za privredni razvoj Republike Srbije. Smanjenje broja stanovnika u ruralnim područjima i zapostavlјanje polјoprivrede godinama unazad dovelo je do brojnih ekonomskih i socijalnih problema. Najvažniji među njima su: nepovolјni demografski trendovi, nerazvijena infrastruktura, usitnjena polјoprivredna gazdinstva koja nisu tržišno orjentisana, niska stopa produktivnosti polјoprivrede i nizak prihod po gazdinstvu, visok udeo polјoprivrede u ruralnoj privredi, nizak stepen diverzifikacije ruralne ekonomije, nedovolјne investicije u ruralna područja i sl. Takvo stanje je neodrživo jer uzrokuje sve teže uslove života i rada u ruralnim područjima. Predemet analize u radu su klјučni problemi ruralnih područja u Republici Srbiji, koji su upravo i najizraženiji u Regionima Južne i Istočne Srbije i Šumadije i Zapadne Srbije, kao regionima sa dominantnom ruralnom populacijom. Cilј rada je da, u skladu sa analizom problema ruralnih područja, definiše prioritete i moguće pravce dalјeg održivog ruralnog razvoja Regiona Republike Srbije.
Downloads
References
Bogdanov, N. (2007). Mala ruralna domaćinstva u Srbiji i ruralna nepoljoprivredna ekonomija. Beograd: UNDP.
Busu, M., & Trica, C. L. (2019). Sustainability of Circular Economy Indicators and Their Impact on Economic Growth of the European Union. Sustainability, 11(19), 5481. https://doi.org/10.3390/su11195481
Dimitrijević, M., Ristić, L. & Bošković, N. (2022). Ruralni turizam kao pokretač razvoja ruralnih područja i privrede Republike Srbije. Menadžment u hotelijerstvu i turizmu, Vol. 10, br. 1, http://dx.doi.org/10.5937/menhottur2201079D
Đekić, S. (2010). Agrarni menadžment. Niš: Ekonomski fakultet Univerziteta u Nišu.
Đekić, S., Jovanović, S. & Krstić, B. (2011). Komparativna analiza strategija održivog ruralnog razvoja zemalja u okruženju – osnova za kreiranje efektivne strategije održivog ruralnog razvoja u Srbiji. Ekonomske teme. br. 4, 633-649. http://економске-теме.срб/pdf/et20114_08.pdf
Hernandez, R. J. (2019). Sustainable Product-Service Systems and Circular Economies. Sustainability, 11(19), 5383. https://doi.org/10.3390/su11195383
Institut za pogranična područja. (2023). Vodič za ruralni turizam, https://ruraltourism.ipp.rs/wp-content/uploads/2023/09/Guide-for-rural-tourism-SRB.pdf, str. 4-10.
Jovanović, S., Radukić, S. & Petrović-Ranđelović, M. (2011). Teorijski i institucionalni okvir održivog razvoja. Niš: Ekonomski fakultet Univerziteta u Nišu.
Marković, M., Krstić, B., & Rađenović, T. (2020). Circular economy and sustainable development. Economics of sustainable development, Vol. 4, january-june 2020, № 2, 1-9. doi: 10.5937/ESD2001001M
Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Republike Srbije - MGSI. (2021). Prostorni plan Republike Srbije od 2021. do 2035. godine, nacrt. Beograd: mart 2021.
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede - MPŠV. (2018). Nacionalni program ruralnog razvoja od 2018. do 2020. godine, MPŠV, Beograd.
Nacionalno udruženje za razvoj organske proizvodnje Serbia Organica. (2020). Organska proizvodnja u Srbiji 2020. Beograd.
Popović, V., Katić, B. & Savić, M. (2011). Ruralni razvoj i lokalne zajednice, Ekonomika poljoprivrede, br. 1, 33-45.
Prokić, D. (2019). Upravljanje zaštitom životne sredine i rizicima sa osvrtom na poljoprivredu (Environmental and risk management with reference to agriculture). Sremska Kamenica: Univerzitet EDUCONS, Fakultet zaštite životne sredine.
Republički zavod za statistiku. (2023). Opštine i regioni Republike Srbije 2023. godine, Beograd.
Republički zavod za statistiku. (2024a). Statistički godišnjak Republike Srbije 2024. godine, Beograd.
Republički zavod za statistiku. (2024b). Prvi rezultati popisa poljoprivrede 2023. godine, Beograd.
Republički zavod za statistiku. (2024c). Regioni u Republici Srbiji 2023. godine, Beograd.
Republički zavod za statistiku. (2024d). Procene stanovništva Republike Srbije 2018-2022. Prema polu, starosti i tipu naselja. Beograd.
Ristić, L. (2013). Strategijsko upravljanje održivim ruralnim razvojem u Republici Srbiji. Ekonomski horizonti, br. 3, 229-243. doi: 10.5937/ekonhor1303229R
Spalević, A. (2009). Mogućnosti za razvoj ruralnog područja u Republici Srbiji, Geografski institut „Jovan Cvijić“ Sanu, Georafski fakultet u Beogradu, knj. 59, No 2, 133-147.
UNWTO. (2011). Master plan održivog ruralnog turizma u Srbiji. u: Zajednički program UN Održivi turizam u funkciji ruralnog razvoja. Beograd.
Veličković, J. & Jovanović, S. (2021). Problems and Possible Directions of the Sustainable Rural Development of Republic of Serbia. Economics of Sustainable Development, Vol. 5, january-june 2021, № 1, 33-46. DOI: 10.5937/ESD2101033V
Vlada Republike Srbije. (2022). Nacionalni program ruralnog razvoja za period 2022-2024. godine-predlog. http://www.minpolj.gov.rs/nacionalni-program-ruralnog-razvoja-za-period-2022-2024-godine/?script=lat
Vučić, V. (2022a). Ruralni razvoj regiona Južne i Istočne Srbije. Zbornik radova sa međunarodnog okruglog stola: Lokalna samouprava: kako iz kruga nerazvijenih?, 29-31. Jul, Knjaževac, 205-235, Svrljig: Galaksijanis.
Vučić, V. (2022b). Srbija 2030: Agenda održivog razvoja – Izazovi i ograničenja, Horizonti menadžmenta, II (I), 53-76. https://www.ceeol.com/search/journal-detail?id=2789
World Commission on Environment and Development (WCED). (1987). Our common future, Report of the World Commission on Environment and Development. Oxford University.
